Veel ouders ervaren dat hun kind wanneer het aan het begin van de puberteit staat, steeds meer zelf de verantwoordelijkheid wil nemen over uitgaven en aankopen. Het kan dan goed zijn om kleedgeld te gaan geven en dit bedrag per maand in plaats van per week te gaan geven. De jongere leert zo ook grote uitgaven zelf te regelen en grotere bedragen geld zelf te beheren. Maar dit vraagt van hem/haar ook enig vermogen tot het plannen van de uitgaven. Anders is de eerste week al het geld al op en moet de jongere het de rest van de maand zonder geld uitzingen. Wat overigens in dat geval wel aan te raden is, als je als ouder op zo'n moment bijspringt leert je kind nog niet omgaan met zijn/haar geld en vooral ook uitkomen met het bedrag dat hij of zij krijgt.

Wanneer er wordt gestart met het geven van zakgeld kan het een goed idee zijn om in eerste instantie het kind nog te begeleiden bij de uitgaven en de planning hiervan. Bespreek bijvoorbeeld een keer per week met je kind waar hij/zij geld aan uitgegeven heeft. De jongere kan gevraagd worden de bonnetjes bewaren. Dit kan op een puber wat wantrouwend over komen, maar na een paar weken zal hij/zij merken dat het enkel een goede manier is om zicht te houden op de uitgaven ("waar had ik die tien euro nou aan uitgegeven?").

Ook is het belangrijk dat voor je kind geheel duidelijk is wat hij/ zij moet kopen van het kleedgeld. Allereerst moet er besproken worden of het geld echt alleen voor kleding is of ook om telefoonkosten, roken, uitgaan, benzine etcetera te betalen. En wanneer het geld alleen voor kleding is, moet de jongere dan ook zelf zijn/haar ondergoed en sokken betalen (wat goed is om te bespreken, want veel jongeren denken hier niet aan) en hoe zit het met grote uitgaven zoals schoenen of een winterjas? Wanneer ook deze duurdere zaken gekocht moeten worden van het geld is het belangrijk om met het kind te bespreken dat het geld opzij zal moeten leggen voor deze grotere uitgaven. Wanneer de ouders verwachten dat er een gedeelte van het kleed- en zakgeld opzij gezet wordt, is het belangrijk dit duidelijk aan te geven. Sommige jongeren zijn van zichzelf zuinig en gaan sparen. Maar veel jongeren zullen hun geld toch uitgeven en niets opzij zetten zonder stimulans van hun ouders hiertoe.

Wanneer het kind kleedgeld krijgt, gaat het zelf bepalen wat het koopt en als ouder is hier enige flexibiliteit voor nodig. Het zal regelmatig gebeuren dat een jongere thuis komt met kleding of iets anders wat de ouders maar niets vinden. Vaak zullen de ouders dit toch moeten accepteren, het kind heeft nu eenmaal recht op een eigen smaak.
Maar er kunnen natuurlijk wel afspraken gemaakt worden over wat het kind in ieder geval wel en zeker niet mag kopen. Zo kunnen de ouders aangeven dat hij/zij in ieder geval nette kleding voor een feestje en ten minste één paar goede schoenen en een warme winterjas moet hebben. Daarnaast kan de afspraak gemaakt worden dat bijvoorbeeld een naveltruitje niet is toestaan als kleding voor naar school en dat een piercing niet onder kleding valt en dus niet zonder overleg gekocht mag worden van het kleedgeld.

Voor veel jongeren is het bedrag dat ze krijgen niet genoeg. Pubers geven gemiddeld 110 euro uit per maand. De helft van alle pubers heeft dan ook een bijbaantje. De meeste bijbaantjes bestaan uit een krantenwijk, babysitten, vakken vullen of horeca-werkzaamheden (vaak beginnend al afwashulp, doorgroeiend naar de bediening).
Flink wat jongeren doen ook klusjes in en om het huis om zo wat bij te verdienen. Hierbij is het wel heel belangrijk dat er duidelijke afspraken zijn over wat taken zijn die gewoon horen te gebeuren, zonder dat hier voor betaald wordt en wat bezigheden zijn waarvoor wel betaald wordt. Zo zal de tafel dekken of afruimen, helpen bij het eten koken, opruimen etcetera over het algemeen gewoon horen bij de dingen die de kinderen horen te doen. Zaken als grasmaaien, auto wassen, schuur opruimen, het huis stofzuigen, ramen lappen etcetera zijn vaak klusjes die wel betaald worden. Ook is het goed, van te voren duidelijk af te spreken wat er gedaan moet worden voordat er betaald wordt, zodat hier achteraf niet over gediscussieerd hoeft te worden ("Ja maar, ik wist niet dat ik ook die kast in de schuur helemaal moest opruimen, dat is hartstikke veel werk")

Het hebben van een bijbaantje of het doen van klusjes in huis levert geld op. Maar de jongere leert er ook veel van. Hij/zij leert hoe het er toe gaat in een baan: verantwoordelijkheid nemen, op tijd te komen, en zaken te regelen zodat het werk of het klusje goed verloopt. Maar het baantje moet ook niet een te grote rol gaan spelen in het leven van de jongere. School en huiswerk mogen natuurlijk niet in de knel komen door het bijbaantje.
Want hoe belangrijk het ook is voor een jongere om eigen geld te hebben en te leren omgaan met geld, dit mag niet te kosten gaan van school.

De volgende boeken gaan over geld en zijn geschikt voor kinderen en pubers. Voor meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com klik je op de titel:
- Papa, ik word later rijk, Annemarie van Haeringen ( 3 tot 5 jaar)
- Geld sparen, Rebecca Rissman (4 tot 8 jaar)
- Omgaan met geld, Rebecca Rissman (6 tot 9 jaar)
- Raadgevers - Ik ben blut, het omgaan met geld handboek, Liam Croke (12 tot 15 jaar)
- Financieel bij de hand, kinderen leren omgaan met geld, Anske Plante (1 deel voor kinderen, 1 deel voor ouders)
- GELD, Rashmi Sirdeshpande (10 tot 14 jaar)
- Survivalgids Geld, Caja Cazemier (11 tot 14 jaar)

Spelletjes:
- Loco Mini Rekenen met Geld 7-9 jaar
- Maxi Loco - Rekenen met geld Groep 5
- Monopoly Classic Nederland - Bordspel
- Hoeveel Zakgeld Heb Jij? - leerspel
- Ravensburger Wat doe je met je zakgeld? - leerspel

Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Vraag per e-mail of advies aan huis