Ouders hebben over het algemeen het beste met hun kinderen voor en hebben er veel voor over ze te helpen en te begeleiden zo gelukkig mogelijk te worden. Ze weten dat hun kinderen grenzen nodig hebben, maar juist omdat ze hen graag gelukkig zien, worden door sommige ouders deze grenzen nog wel eens verschoven of losgelaten. Met de beste bedoelingen, maar niet altijd met het gewenste resultaat. Want kinderen worden niet gelukkiger van veel hebben en veel mogen. Ze krijgen het gevoel altijd hun zin te moeten krijgen, kunnen slecht met frustraties en tegenslagen omgaan, leren niet zelfstandig te worden, wat leidt tot onzekerheid, en eisen veel aandacht op. Wanneer een kind te veel verwend wordt, kan dit een flink probleem worden. Een actueel probleem in een maatschappij waar we steeds meer het gevoel hebben dat het leven maakbaar is en we ons geluk zelf in handen hebben. De Jong laat in het midden hoe vaak dit probleem zich voordoet, maar lijkt te suggereren dat het hier gaat om een veel voorkomend probleem. Ik plaats hier mijn ernstige twijfels bij, in mijn opinie is er maar een zeer kleine groep ouders die echt problematisch verwent
In 'Het verwende kind syndroom" wordt ingegaan op de vraag hoe problematische verwenning kan ontstaan, welke gevolgen deze kan hebben en hoe ouders en opvoedprofessionals kunnen bijsturen om de gevolgen van problematische verwenning om te buigen. In het eerste deel wordt duidelijk uitgelegd waarom verwennen en steeds toegeven aan de wensen van het kind uiteindelijk helemaal niet in zijn/haar voordeel werkt. In het tweede deel van het boek wordt besproken welke ontwikkeling kinderen doormaken en welke opvoedkundige taken de ouders hierbij hebben. Met hierbij vooral aandacht voor de wijze waarop ouders kunnen reageren op verwend gedrag. Het derde deel van het boek is gericht op opvoedprofessionals en geeft advies hoe leerkrachten en hulpverleners ouders kunnen bijstaan en met hen in gesprek kunnen komen.
Een- in mijn ogen- belangrijk advies dat de schrijver de leerkracht/ hulpverlener meegeeft luidt: " De professionele opdracht is niet oordelen maar ondersteunen." "De eerste insteek van de professional moet support en respect voor het ouderschap van deze ouders zijn." Een advies dat de schrijver niet echt zelf ter harte genomen lijkt te hebben. Al in de eerste zin van de inleiding spreekt hij zijn verbazing uit dat goedbedoelende ouders "soms zo onnozel zijn in de opvoeding" De term wordt vast niet zo bedoeld maar komt toch wat respectloos over. Als dan in de bladzijden daarna ook gesproken wordt over ouders die steeds te laat ingrijpen, alles wat hun kind doet maar goedpraten of anderen de schuld geven van wat hun kind doet, vrees ik dat veel (juist de problematisch verwennende) ouders al snel het gevoel hebben "dit gaat niet over mij" omdat dit toch wel erg veroordelend klinkt. Geen enkele ouder zal gemakkelijk beamen dit te doen uit 'gemakzucht, eigenbelang, afkoopgedrag of angst om grenzen te stellen' zoals De Jong stelt. Wat meer respect en begrip voor de moeilijke ouderrol, zoals de schrijver zelf verder in het boek aanraadt, zou ook hier niet hebben misstaan. De beschrijving van de rol van de ouders bij het ontstaan van de problematische verwenning klinkt nu meer als onwil dan als de onmacht die het werkelijk is.
Een insteek waarbij eerst gekeken wordt naar wat te veel verwennen met kinderen doet, maakt ouders meer betrokken bij het onderwerp dan 'de aanval op hun ouderschap' die ze nu ervaren in de eerste bladzijden van het boek. Iets wat De Jong wederom zelf aanraadt aan leerkrachten: begin met de omschrijving van het gedrag van het kind zonder meteen de oorzaak te benoemen. De boodschap komt dan vaak beter binnen en de ouder voelt zich minder aangevallen.
Ik ben bang dat veel problematisch verwennende ouders na het lezen van de eerste bladzijden, het boek naast zich neer zullen leggen met het idee: "Zo erg is het bij mij/ mijn kind nou ook weer niet" en hierdoor niet zullen lezen over de risico's van te veel toegeven aan de wensen van het kind en de meer effectieve manieren om op het gedrag van hun kind te reageren. En dat is spijtig, want er staan een hoop zinnige constateringen en adviezen in dit boek voor ouders die hun kind te veel verwennen.
Tamar de Vos - van der Hoeven
Meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com:
