'Executieve functies versterken op school' legt op heldere wijze uit wat deze functies zijn (hersenprocessen bij het verwerken van informatie en uitvoeren van taken) en biedt leerkrachten adviezen, interventies en hulpmiddelen om kinderen met zwakke executieve functies te ondersteunen. Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal reflectieve vragen die de lezer helpen hetgeen hij/zij gelezen heeft samen te vatten en naar de eigen praktijk te vertalen. Dit werkt verhelderend en zoals de schrijfsters aangeven "Het actief gebruiken van de informatie is essentieel om deze problemen en de oplossingen goed te begrijpen".
In het eerste gedeelte van het boek wordt uitleg gegeven wat executieve functies zijn en hoe zij zich ontwikkelen. Met behulp van metaforen en veel voorbeelden wordt een en ander verduidelijkt.
In het tweede gedeelte van het boek worden interventies aangereikt die de executieve functies versterken. Helaas bevat dit gedeelte van het boek veel minder praktijkvoorbeelden, terwijl in mijn ogen deze interventies zoveel duidelijker zouden worden met een goed voorbeeld. Niet iedere interventie wordt hierdoor even inzichtelijk.
Er worden adviezen gegeven om zowel op school/groepsniveau verbeteringen door te voeren die alle leerlingen helpen bij het ontwikkelen van de executieve functies, als ook op leerlingniveau voor die leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. Op beide niveaus worden concrete en praktische tips aangereikt, hoe leerlingen geholpen kunnen worden. De adviezen op leerlingniveau vragen wel om veel inzet en uitgebreide begeleiding door de leerkracht. De schrijfsters geven aan het begin van het boek aan: "werk slimmer, niet harder", maar bij het begeleiden van leerlingen met echte problemen op dit gebied, zal toch flink wat extra inzet van de leerkracht gevraagd worden.
Op dit gedeelte van het boek volgt een hoofdstuk hoe de specialist kan helpen. De adviezen in dit hoofdstuk leunen sterk op het gebruik van een computerprogramma (Inspiration) voor het creëren van grafische organizers en verschillende Apps voor de Ipad. De schrijfsters geven zelf al de beperkingen aan van deze adviezen omdat programma's snel verouderen en niet al deze programma's verkrijgbaar zijn in Nederland. Ze verklaren de lezer vooral kennis te willen laten maken met de verschillende grafische organizers. Maar wanneer je het genoemde programma en de verschillende apps niet kent of zelfs maar kunt bekijken, werkt dit weinig verhelderend. Daarbij staan er bij de apps ook veel zeer algemene apps, zoals apps die enkel een digitale lesomgeving bieden, apps om presentaties mee te maken, apps om filmpjes mee te maken of foto's te bewerken etcetera. Allemaal vast heel goed te gebruiken om kinderen met zwakke executieve functies te helpen, maar er wordt niet uitgelegd hoe. Wat bij de beschrijving van deze hulpmiddelen ook opvalt is dat het vooral gaat om materiaal voor visueel ingestelde leerlingen (mindmaps, boomdiagrammen etc.). Niet iedere leerling met zwakke executieve functies heeft hier in mijn ogen evenveel baat bij.
Wat ik in dit gedeelte van het boek een beetje mis, zijn adviezen hoe je kinderen gericht hulp kan bieden bij de verschillende executieve functies. Het ene kind heeft meer problemen met het werkgeheugen en heeft op dat punt dus begeleiding nodig, terwijl bij het andere kind de aandacht juist veel meer uit moet gaan naar het ondersteunen van de ontwikkeling van een goede werkplanning of meer flexibiliteit.
Het boek sluit af met een invulschema en vragenlijst die leerkrachten helpen helder te krijgen waar het probleem ligt, wat er moet veranderen en hoe dit vorm gegeven kan worden. Dit zal zeker helpen het plan van aanpak duidelijker te krijgen. Hier vinden we weer wel drie duidelijke voorbeelden, die meteen laten zien hoeveel verduidelijking voorbeelden kunnen geven.
Al met al is 'Executieve functies versterken op school' een prima boek voor leerkrachten die meer willen weten over executieve functies en graag willen weten hoe ze in de klas de ontwikkeling hiervan kunnen ondersteunen. Wanneer een leerkracht op zoek is naar meer gerichte informatie hoe een specifieke leerling te begeleiden bij een specifiek probleem met de executieve functies zijn er andere boeken die mogelijk eerder in aanmerking komen.
Tamar de Vos - van der Hoeven
Meer informatie en de mogelijkheid om het boek te kopen bij bol.com:
