Rust, reinheid en regelmaat. Het klinkt wat ouderwets en de invulling die er vroeger aan gegeven werd, met een structuur van vaste tijden en strenge regels, zal geen ouder nu er nog aan willen geven. Maar kinderen hebben wel degelijk baat bij rust en regelmaat. Structuur in de vorm van een terugkerend ritme in de dag, vaste volgordes en duidelijke regels/ grenzen, geeft kinderen houvast en duidelijkheid. Deze structuur biedt voorspelbaarheid en overzicht. Wanneer je als kind weet wat er gaat komen en wat er van je verwacht wordt, dan geeft dat rust en een veilig gevoel. En dat draagt weer bij aan het zelfvertrouwen, want je zoon/dochter kan goed inspelen op en omgaan met dat wat er op hem/ haar af komt in de loop van de dag.
Wanneer er structuur en voorspelbaarheid in de dag is en het kind dus minder energie hoeft te steken in het omgaan met onverwachte zaken, dan blijft er meer energie over om te steken in groei en ontwikkeling.

Nu kan dit misschien best als een uitdaging klinken, de opgave om als ouder een goede structuur in de dag aan te brengen. Zeker wanneer je zelf niet zo van de structuur en voorspelbaarheid bent en houdt van 'zien wat de dag je brengt' en spontane afspraken. Maar wanneer je kijkt naar een gemiddelde dag, van jou of je kind, dan zal je daarin al veel (niet bewust geplande) structuur aantreffen. Volwassenen zijn zo gewend zaken automatisch in een bepaalde volgorde te doen, dat een hoop structuur vanzelf al ontstaat. Je biedt waarschijnlijk al meer structuur dan je zelf denkt.

Waarom structuur bieden?

De voorspelbaarheid en duidelijkheid van een vaste structuur in hun dagen wordt dus door veel kinderen als prettig en veilig ervaren. Het draagt bij aan hun gevoel van zelfvertrouwen en helpt ze steeds een beetje zelfstandiger te worden ("Ik kan dat zelf al" "Ik weet wat ik nu moet doen").

Maar als ouder kan je ook zeker baat hebben bij structuur. Wanneer jouw kind weet wat er van hem/ haar verwacht wordt op verschillende momenten van de dag, is de kans op het opzoeken van grenzen kleiner. Bijvoorbeeld, wanneer alle dagen de tablet na een half uurtje spelen weggelegd moet worden, omdat het tijd is om te eten, dan wordt de kans dat je kind zich hier tegen verzet steeds kleiner. Kinderen raken gewend aan de vaste structuur en gaan zich er minder tegen verzetten.

Want het is zeker goed om soms ook juist bewust af te wijken van de structuur. Omdat het vakantie is, er iemand jarig is of gewoon omdat het zulk heerlijk weer is en je kind een half uurtje langer buiten mag spelen. Wel leg je daarbij goed uit waarom je een keertje afwijkt van de normale structuur. Zo weet je kind dat het de volgende dag wel gewoon weer de structuur van de dag moet accepteren en dat gaan zeuren zinloos is. Je kind leert binnen het houvast van de structuur ook flexibel te zijn en om te gaan met dingen die eens anders lopen.

Om de structuur van de dag goed duidelijk voor je kind te maken - zeker voor jongere kinderen - kan een planbord of (zelf geknutseld) weekoverzicht met pictogrammen uitkomst brengen. Zo heeft je kind in één blik op het planbord een beeld van de dag of week die komen gaat. Het is goed om hierbij het bord niet alleen te gebruiken om de dingen aan te geven die 'moeten' maar ook de dingen de 'mogen'. Zet ook juist de leuke dingen op het bord of overzicht. En laat ook voldoende tijd vrij voor eigen invulling van je kind, tijd om zelf te bepalen wat hij/ zij wil doen.

Een vaste plaats waar dingen gebeuren, zoals eten aan tafel, huiswerk maken aan je bureau en spelen in de woonkamer of eigen kamer, dragen ook bij aan een goede structuur. Wanneer dingen altijd op een vaste plek gebeuren, geeft dat meer rust en duidelijkheid. De kans dat je kleuter goed zijn broodje eet is groter wanneer de lunch altijd aan tafel genuttigd wordt, dan wanneer deze soms aan tafel, soms voor de TV en soms in de speelhoek neergezet wordt. Waarbij een keer afwijken van de afspraak natuurlijk mag, zolang dit wel een uitzondering blijft.

Door een structuur aan te bieden in de dag geven we als ouder ook een goed voorbeeld. We laten ons kind de voordelen zien van orde en regelmaat en hoe je dit op een prettige manier kunt toepassen. Bij het ouder worden zal je kind steeds meer zelf leren plannen en zal de structuur in de dag steeds meer los gelaten kunnen worden.


Een planbord en pictogrammen kunnen helpen bij het aanbieden van structuur. Het kan leuk zijn om dit met je kind samen te knutselen. Er zijn ook leuke hulpmiddelen ter ondersteuning bij het bieden van structuur te koop. Hierbij een aantal suggesties (Hoewel deze lijst zorgvuldig is samengesteld, kan Opvoedadvies.nl niet instaan voor de kwaliteit van deze hulpmiddelen). Voor meer informatie en de mogelijkheid om een hulpmiddel te kopen bij bol.com klik je op:
- Planbord
- Pictogrammen
- Checkpad
- Leerklok
- Aftelkaart

Een goede familieplanner kan je helpen overzicht te houden. Invulboekjes.nl biedt een ruime keuze aan gezinsplanners. Voor meer informatie en de mogelijkheid om een planner te kopen: Gezinsplanners


Heeft u naar aanleiding van dit artikel vragen of wilt u een persoonlijk advies, dan kunt u hier terecht: Stel uw vraag of advies aan huis